Damak teli, ortodonti tedavisinin tamamlayıcı bir aşamasıdır ve dişlerin yeni konumlarını koruma işlevi görür. Diş teli tedavisi sonrasında kullanılması gereken bu aparey, dişlerin sabitlenmesine ve tedavi sonuçlarının kalıcı olmasına yardımcı olur. Damak teli, damaklık, aparey veya aktivatör gibi isimlerle de anılır. Diş teli tedavisi gören hastalarda, diş teli çıkarıldıktan sonra damak teli takılması gereklidir. Dişlerin hareketlenmesini önlemek ve tedavi sürecini tamamlamak için hastaların damak teli kullanması şarttır. Ortodontik tedaviye genellikle 6 yaşından itibaren başlanabilir. Ancak, 6-9 yaş aralığındaki hastalarda diş teli yerine damak teli kullanılması daha uygun olabilir. Bu durumda diş teli takılmadan damak teli ile ortodontik tedaviye başlanabilir.

Damak teli, ortodonti tedavisinin tamamlanmasının ardından diş teli çıkarılan hastalara uygulanır. İlk zamanlarda hastaların bu apareye alışması zor olabilir. Özellikle konuşmada zorlanma ve ağızda tükürük salgısının artması gibi sorunlar yaşanabilir. Ancak bir süre sonra hasta damak teline alışacaktır. Damak teli, genellikle akşamları yatmadan önce takılarak sabaha kadar ağızda kalır. Gündüzleri ise yaklaşık 2 saat kadar kullanılması önerilir. Gece boyunca rahatsızlık vermeden takılabilen damak teli, gündüz saatlerinde hastanın uygun bir zamanda takması tavsiye edilir.

Diş teli çıkarıldıktan sonra, ortodontist hastanın yandan ve ön taraftan ağız röntgenini çeker. Daha sonra ortodonti tedavisinin ikinci aşamasına geçilir. Uygun ölçülerde hazırlanan damak teli hastanın ağzına yerleştirilir. Damak telinin ilk günlerinde hastanın konuşmaları fazla anlaşılır olmayabilir. Ancak bu sorun geçicidir. Damak teli ağızdayken yemek yiyeceğiniz zaman çıkarabilirsiniz. Damak telini dişlerinizle birlikte fırçalayabilirsiniz. Damak telini ağızdan çıkardığınızda, bunu size verilen özel bir kabın içine koymalısınız. Gelişigüzel yerlere bırakmamalısınız çünkü ağızla temas eden bu aparey mikrop kapabilir. Düzenli olarak temizleyip fırçaladıktan sonra kullanmadığınız zamanlarda kendi kabının içine koymalısınız.

Damak telinin ilk birkaç günü içinde ağrı çekebilirsiniz. Özellikle ikinci günde damak telinin tutunduğu dişlerde ağrı olabilir. Bu ağrı 3-4 gün devam edebilir. Ancak sonrasında alışacağınız için sorun yaşamazsınız. Damak telini takarken ağrı oluşabilir. Bu durumda dişlerinizi fazla zorlamamanız gerekir. Takma işlemi bittikten sonra, damak telinin ağzınıza uygun şekilde oturup oturmadığına dikkat etmelisiniz. Ayrıca, damak telini kullanırken aşağıdaki hususlara da dikkat etmelisiniz: